ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία
Οικονομική και περιβαλλοντική διαχείριση της καλλιέργειας ελιάς και κουμ κουάτ στην Κέρκυρα
Economic and environmental management of olive and kumquat cultivation in Corfu
Θεοδώρα Γ. Γαρδικιώτη
Εξεταστική επιτροπή:
Παύλος Μπουχάγιερ, Επίκουρος Καθηγητής, Ιόνιο Πανεπιστήμιο (επιβλέπων)
Παύλος Καρανικόλας, Αναπληρωτής Καθηγητής, ΓΠΑ
Πέτρος Ρούσσος, Αναπληρωτής Καθηγητής, ΓΠΑ
ΑΘΗΝΑ 2022
Οικονομική και περιβαλλοντική διαχείριση της καλλιέργειας ελιάς και κουμ κουάτ στην Κέρκυρα
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η παρούσα ερευνητική εργασία έγινε στο πλαίσιο του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Επιχειρηματικότητα και Συμβουλευτική στην Αγροτική Ανάπτυξη” των τμημάτων Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης & Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η σύγκριση της οικονομικής και περιβαλλοντικής διαχείρισης των καλλιεργειών ελιάς και κουμ κουάτ στην Κέρκυρα. Για τις ανάγκες της έρευνας δημιουργήθηκε ερωτηματολόγιο το οποίο δόθηκε προς συμπλήρωση στους ελαιοκαλλιεργητές στην βόρεια και στη νότια Κέρκυρα και στους καλλιεργητές κουμ κουάτ στην περιοχή Νυμφές της βόρειας Κέρκυρας. Επιπλέον, συντάχθηκε ερωτηματολόγιο που δόθηκε προς συμπλήρωση στους πωλητές καταστημάτων παραδοσιακών προϊόντων στην πόλη της Κέρκυρας, στα οποία διατίθενται το κερκυραϊκό ελαιόλαδο και τα προϊόντα του κουμ κουάτ. Η επιλογή του δείγματος των καλλιεργητών πραγματοποιήθηκε με τυχαία δειγματοληψία από τους καταλόγους των αντίστοιχων συνεταιρισμών. Η επιλογή του δείγματος των καταστημάτων λιανικής πώλησης, προέκυψε μετά από μια περιήγηση στο κέντρο της Κέρκυρας, επιλέγοντας τυχαία καταστήματα λιανικής πώλησης τα οποία να διαθέτουν κερκυραϊκό ελαιόλαδο και προϊόντα κουμ κουάτ. Τα αποτελέσματα της έρευνας αποκάλυψαν ότι το προφίλ των ελαιοκαλλιεργητών και εκείνων του κουμ κουάτ είναι παρόμοιο: οι καλλιεργητές είναι κυρίως άντρες, ηλικίας άνω των πενήντα ετών, απόφοιτοι έως Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, με διαφορετική κύρια εισοδηματική πηγή από αυτή της καλλιέργειας. Η ελαιοκαλλιέργεια στην βόρεια Κέρκυρα παρουσιάζει διαφορές σε σχέση με τη νότια, καθώς οι βόρειες καλλιέργειες είναι περισσότερο ορεινές και παρουσιάζουν επακόλουθες δυσκολίες, ενώ οι νότιες είναι κατά βάση πεδινές. Οι ελαιοκαλλιεργητές φάνηκαν προβληματισμένοι ως προς την χαμηλή και ασταθή τιμή πώλησης του ελαιόλαδου, τα υψηλά λειτουργικά κόστη της καλλιέργειας, τις ανεπαρκείς επιδοτήσεις αλλά και το ότι στην Κέρκυρα είναι δύσκολο να βρεθεί εργατική βοήθεια λόγω του τουρισμού. Οι καλλιεργητές κουμ κουάτ είχαν μια πιο αισιόδοξη προσέγγιση. Ανέφεραν πως η καλλιέργεια κουμ κουάτ αποφέρει εισοδηματική ενίσχυση, έχοντας την βέβαια ως μια επιπλέον ενασχόληση, καθώς η τιμή πώλησής του κουμ κουάτ είναι σταθερή κάθε χρόνο, και η καλλιέργεια δεν απαιτεί πολλά έξοδα. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, ανέφεραν ότι, είναι πιο ευαίσθητη στον παγετό σε σχέση με την ελαιοκαλλιέργεια και εξαρτημένη από τον τουρισμό. Οι τουρίστες του νησιού και ταυτόχρονα πελάτες των καταστημάτων λιανικής πώλησης παραδοσιακών προϊόντων στην Κέρκυρα, σύμφωνα με τους πωλητές, γνωρίζουν τα προϊόντα κουμ κουάτ ως παραδοσιακά κερκυραϊκά προϊόντα ενώ φάνηκε πως δεν γνωρίζουν το ελαιόλαδο από την κερκυραϊκή ποικιλία της λιανολιάς.
Επιστημονική περιοχή: Διαχείριση αγροκαλλιέργειας
Λέξεις κλειδιά: ελαιοκαλλιέργεια, ποικιλία λιανολιάς, καλλιέργεια κουμ κουάτ
Economic and environmental management of olive and kumquat cultivation in Corfu
ABSTRACT
The present research project was made in the framework of the Interdepartmental Postgraduate Program “Farm Business Management & Consulting in Rural Development ” of departments of Agricultural Economics and Rural Development & Animal Science of the Agricultural University of Athens. The purpose of this thesis is to compare the economic and environmental management of olive and kumquat crops in Corfu. For research needs, a questionnaire was created and given to the olive growers in the north and south of Corfu and to the kumquat growers in the Nymphs area of northern Corfu for filling it out. In addition, a questionnaire was composed and handed it out for completion to the sellers of traditional products stores in the city of Corfu, where Corfiot olive oil and kumquat products are available. The selection of the sample of growers was carried out by random sampling from the lists of the respective cooperatives. The selection of the sample of retail stores emerged after a tour of the center of Corfu, by selecting random retail stores that have Corfiot olive oil and kumquat products. The results of the research revealed that the profile of olive growers and those of kumquat is similar: the growers are mainly men, over fifty years old, graduates up to Secondary Education with a different main source of income from that of cultivation. Olive cultivation in northern Corfu differs from that one in the south, as the northern crops are more mountainous and are displayed consequent difficulties, while the southern ones are basically lowland. Olive growers seemed to be concerned about the low and volatile selling price of olive oil, the high operating costs of cultivation, insufficient subsidies and the fact that in Corfu it is difficult to find labor aid due to tourism. Kumquat growers had a more optimistic approach. They said that cultivating kumquat brings income support, having it of course as an additional occupation, as the selling price of kumquat is fixed every year, and cultivation does not require much expense. On the other hand, they reported that kumquat is more frost sensitive compare to olive growing and it is dependent on tourism. According to the sellers, the tourists of the island and at the same time customers of the retail stores of traditional products in Corfu, do they know the kumquat products as traditional Corfiot products while it seems that they ignore the olive oil from the Corfiot variety of lianolia.
Scientific area: Agricultural management
Keywords: olive growing, lianolia variety, kumquat cultivation