ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
«ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ
ΣΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»
Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία
Βιώσιμη εφοδιαστική αλυσίδα ενέργειας από βιομάζα στο ν. Λάρισας
“Sustainable biomass energy supply chain in Larissa”
Χριστίνα Ν. Χλαπανίδα
Εξεταστική επιτροπή:
Αλεξόπουλος Γεώργιος, Ε.ΔΙ.Π. Γ.Π.Α.
Καρανικόλας Παύλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γ.Π.Α.
Κουτσούρης Αλέξανδρος, Καθηγητής Γ.Π.Α.
ΑΘΗΝΑ
2023
Βιώσιμη εφοδιαστική αλυσίδα ενέργειας από βιομάζα στο ν. Λάρισας
Περίληψη
Οι συνθήκες βαθιάς κρίσης που έχουν διαμορφωθεί για το περιβάλλον και την ενεργειακή επάρκεια του πλανήτη έχουν κινητοποιήσει τη διεθνή και ιδίως την ευρωπαϊκή κοινότητα, ώστε να θεσπίσουν ένα ισχυρό πλαίσιο για την προστασία του κλίματος και των ενεργειακών πόρων. Το πλαίσιο αυτό διαρκώς εκσυγχρονίζεται προσαρμοζόμενο στα νέα δεδομένα της επιστημονικής μελέτης, αλλά και στις μεταβαλλόμενες οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις. Η εθνική έννομη τάξη, αντίστοιχα, ακολουθεί τις ευρωπαϊκές επιταγές. Στο νέο διαμορφούμενο πλαίσιο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση, μέσα από ατομικές και συλλογικές δράσεις, όπως η σύσταση ενεργειακών κοινοτήτων, ήδη κοινοτήτων ανανεώσιμης ενέργειας. Το νέο διαμορφούμενο πλαίσιο αφορά και στην αγροτική παραγωγή, η οποία, πέραν της άμεσης εξάρτησής της από τις κλιματικές συνθήκες, επηρεάζεται άμεσα και από την επάρκεια ή μη της ενέργειας, που συνιστά μία από τις βασικές εισροές της. Παράλληλα, όμως, η αγροτική παραγωγή έχει τη δυναμική να παράξει ενέργεια, μέσω αξιοποίησης της διαθέσιμης ή ειδικά προς τούτο παραγόμενης βιομάζας. Μία από τις πιο ασυνήθεις στη χώρα μας καλλιέργειες με υπολειμματική βιομάζα υψηλής ενεργειακής αξίας είναι η βιομηχανική κάνναβη. Πρόκειται για μία καλλιέργεια, η οποία, βάσει των χαρακτηριστικών της, μπορεί να ευδοκιμήσει στα ελληνικά εδάφη, όπως άλλωστε συνέβαινε κατά το παρελθόν, προσφέροντας περιβαλλοντικά, παράλληλα με τα οικονομικά οφέλη. Αξιοποιώντας, λοιπόν, το θεσμικό πλαίσιο για τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση, και την ενεργειακή δυναμική της καλλιέργειας της βιομηχανικής κάνναβης, σχεδιάζουμε τη σύσταση μιας Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας (Κ.Α.Ε.), η οποία προχωρά στην ίδρυση και λειτουργία μονάδας παραγωγής βιοαερίου στην περιφερειακή ενότητα της Λάρισας. Υποθέτοντας ότι η μονάδα θα χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη βιομάζα βιομηχανικής κάνναβης παραγόμενη από τα μέλη της Κ.Α.Ε., εξετάζουμε τη βιωσιμότητα του εγχειρήματος σε επίπεδο ατομικής και συλλογικής εκμετάλλευσης.
Λέξεις Κλειδιά: κλιματική κρίση, ενεργειακή κρίση, κοινότητα ανανεώσιμης ενέργειας, βιομάζα, βιομηχανική κάνναβη
Sustainable biomass energy supply chain in Larissa
Abstract
The conditions of deep crisis that have been formed for the environment and the energy sufficiency of the planet have mobilized the international and especially the European community to establish a strong framework for the protection of climate and energy resources. This framework is constantly being modernized, adapting to the new data of the scientific study, but also to the changing economic and political developments. The national legal order, respectively, follows the European imperatives. In the new emerging framework, special emphasis is placed on the participation of citizens in the energy transition, through individual and collective actions, such as the establishment of renewable energy communities. The new emerging framework also concerns agricultural production, which, in addition to its direct dependence on climatic conditions, is also directly affected by the sufficiency of energy, which is one of its main inputs. At the same time, however, agricultural production has the potential to produce energy, through the utilization of available or produced biomass. One of the most unusual crops in our country with residual biomass of high energy value is industrial hemp. It is a crop which, based on its characteristics, can thrive on Greek soil, as it did in the past, offering environmental as well as economic benefits. Therefore, taking advantage of the institutional framework for the participation of citizens in the energy transition, and the energy dynamics of the cultivation of industrial hemp, we are planning the establishment of a Renewable Energy Community (R.E.C.), which is proceeding with the establishment and operation of a unit of biogas production in the regional unit of Larissa. Assuming that the unit will use as raw material industrial hemp biomass produced by R.E.C. members, we investigate the viability of the venture at the level of individual and collective exploitation.
Keywords: climate crisis, energy crisis, energy communities, renewable energy communities, biomass, industrial hemp